Joanna Zamościńska-Kucałowa to jedna z ostatnich żyjących jeszcze kobiet, walczących w szeregach 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej. Pochodzi z legendarnych Zasmyk w powiecie kowelskim, w których zaczynały się tworzyć jej pierwsze oddziały. Urodziła się w tej wsi w 1923 r. i czasy wojenne pamięta doskonale. Jej mama Anna z domu Urban pochodziła z Presieki – wsi, w której większość mieszkańców stanowili Ukraińcy. Ojciec Bronisław był rodowitym mieszkańcem Zasmyk, w których Zamościńscy stanowili mocno osadzoną i rozgałęzioną rodzinę. – Moi rodzice byli rolnikami. Posiadali w Zasmykach gospodarstwo o powierzchni dwunastu hektarów – wspomina. – W 1937 r., dokupili jeszcze dwa hektary od Onufrego Łukasza, który wyjeżdżał do Kowla i likwidował gospodarstwo w Zasmykach. Jakoś w nich mu się nie wiodło i liczył, że w Kowlu się lepiej urządzi. Mój ojciec, gdy zawierał związek małżeński z mamą, miał 32 lata i był już dojrzałym mężczyzną. Wynikało to z faktu, że piętnaście lat znajdował się poza domem. Odbywał służbę wojskową w carskiej armii i walczył w I wojnie światowej. Bił się, jak mi opowiadał, m.in. na froncie fińskim. W końcówce wojny dostał się do niewoli na Węgrzech, w której spędził wiele czasu. Mama, gdy wychodziła za ojca, miała 24 lata. Moja rodzina była bardzo liczna i znana w Zasmykach. Wynikało to z faktu, że we wszystkich jej odnogach było zawsze dużo dzieci. Babcia Zamościńska miała piętnaścioro dzieci. Za moich czasów żyło ich dziewięcioro, pięć córek i czterech synów. Najstarsza córka miała na imię Eleonora, żona Wielgata, Maria, która wyszła za Wojdaka, Bronisława żona Słowika, Zuzanna Urbanowa, której mężem został brat mojej matki. Najmłodsza córka babci, zapamiętana przeze mnie, miała na imię Eufemia. Wyszła ona za Michalskiego. Synowie mieli imiona: Bronisław, Franciszek, Karol i Antoni. Najstarszym z nich był właśnie mój ojciec. W Zasmykach część rodziny Zamościńskich mieszkała na sąsiednich posesjach. 

W Przeglądzie Tygodnia Stanisław Janecki zwrócił uwagę, że Polska nie  jest pępkiem świata ale może być wykorzystana do realizacji interesów innych państw. A dr Ewa Kurek zaleca, by w wypowiedziach o stosunkach polsko- izraelskich posługiwać się opiniami Żydów. 
Wielka Hucpa. O pozorowaniu antysemityzmu i fałszowaniu historii - Norman G. Finkelstein:
„Kiedy ktoś obarcza Żydów odpowiedzialnością  za politykę izraelską, łatwo (i wygodnie) jest postponować to jako antysemityzm. Równie łatwo (i wygodniej) jest klasyfikować jako antysemityzm wypowiedzi o żydowskiej władzy. Żydzi zaliczają się obecnie do najbogatszej grupy etnicznej w Stanach Zjednoczonych, zaś wraz z władzą ekonomiczną zyskali też znaczącą władzę polityczną. Ich przywódcy wykorzystują tę władzę, często w dość obcesowy sposób, by wpływać na politykę USA względem Izraela. Przywódcy ci dyskontują tę władzę także w innych dziedzinach. Pod przykrywką starań o „odszkodowania za Holokaust”, amerykańskie organizacje żydowskie oraz pojedyncze osoby ze wszystkich szczebli rządu i segmentów społeczeństwa zawiązały spisek-to w tym przypadku właściwe słowo-aby szantażować Europę. To z powodu „żydowskich pieniędzy” administracja Clintona wzięła udział w tej akcji wymuszania haraczu, zapewniając decydujące wsparcie na każdym jej etapie - nawet ze szkodą dla amerykańskich interesów narodowych. I kto może na serio wierzyć, że prożydowska stronniczość wielkich mediów nie ma absolutnie nic wspólnego z obecnością wpływowych Żydów na wszystkich szczeblach tych mediów? „Bez wątpienia wśród producentów, reżyserów, szefów studiów i hollywoodzkich gwiazd występują znani Żydzi”, przyznaje sam Foxman.(…)

1. Aleksandria, miasteczko, pow. Równe. W 1943 roku Ukraińcy zniszczyli kościół parafialny pw. Zaślubin Najświętszej Marii Panny. „Parafia Zaślubin Najświętszej Marii Panny w Aleksandrii, erygowana w XVII wieku. Kościół zniszczony przez Ukraińców w 1943 r. Po 1945 roku w części urządzono bibliotekę.” (http://ziemlak.republika.pl/diecezja/diecezja.html#Włodzimierski ).

 2. Annowola, kolonia, pow. Kostopol. 28 marca 1943 roku Ukraińcy po napadzie na ludność polską zniszczyli kościół parafialny pw. Błogosławionego Czesława.  (http://ziemlak.republika.pl/diecezja/diecezja.html#Włodzimierski ). „Kościół pw. Błogosławionego Czesława, drewniany, zbudowany w 1926 r. przez hrabiego Pruszyńskiego oraz innych darczyńców i wiernych. Parafia erygowana w 1924 r.. Kościół został zniszczony przez UPA w marcu 1943 r.” (Za: http://www.wolhynia.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=228&catid=2&Itemid=101).

 3. Beresteczko, miasteczko, pow. Horochów: „Kościół pw. Trójcy Świętej. Niegdyś klasztor oo. Trynitarzy (1698-1832). Pierwszy kościół drewniany pw. św. Andrzeja Apostoła zbudowany został w połowie XVII w. Nowy murowany, wzniesiony w latach 1711-33 przez Tomasza Karczewskiego, kasztelana halickiego, właściciela Beresteczka. Wykończony kosztem Zamoyskiego, starosty lubelskiego. Do 1920 r. w kościele tym przechowywana była szabla księcia Jeremiego Wiśniowieckiego, którą ukradli bolszewicy. Obecnie kościół jest w ruinie.

„Z opowieści babki wiem, iż dziadek miał przykurcz palców jednej dłoni. Była to pamiątka z Krakowskiego Przedmieścia. Podczas demonstracji przeciw postanowieniom Traktatu Brzeskiego został cięty szablą przez jednego z niemieckich policjantów rozpędzających tłum. 14 lutego 1918 roku, 5 dni po  podpisaniu Traktatu Brzeskiego doszło do manifestacji na ulicach Warszawy. Niemieccy ułani rozbijali pochód a pod kościołem Wizytek ustawiono karabin maszynowy dla „ostudzenia” warszawiaków. Na ulicach wybijano szyby w niemieckich instytucjach, nie wyjechały tramwaje, tramwajarze popsuli urządzenia elektrowni w zajezdni na Wolskiej, odwołano wszelkie przedstawienia teatralne, pokazy kinowe, bale karnawałowe. Na witrynach sklepowych wywieszono mapy prezentujące ustalenia Traktatu Brzeskiego. Postrzegamy rok 1918 w perspektywie 11 listopada, przyjeżdża Piłsudski i mamy wolną Polskę! Zaginęła zupełnie opowieść o tym, czym rozpoczął się znaczący rok 1918, kolejny rok niemieckiej okupacji trwającej do 11 listopada 1918 roku" – rozpoczął kolejne spotkanie, przygotowane na 100 lecie Odzyskania Niepodległości, Tomasz Kuba Kozłowski w DSH.
23 lutego 2018 r w  Pałacu Belwederskim odbyła się debata, a właściwie omówienie przeprowadzonego w 2017 roku sondażu, mającego wykazać, czy i jak Polacy chcą obchodzić 100 lecie Odzyskania Niepodległości. Mamy już 53 dzień  2018 roku! Skąd ankietowani ( i zapewne ankieterzy) mogą wiedzieć, co i jak obchodzić, skoro stosownej wiedzy o wydarzeniach tamtych czasów nie przekazano im w szkole, na studiach , w TV, kinie, teatrze i w przestrzeni publicznej. Wiedzą zaś od byłego premiera, że zamiast historią, powinni interesować się ciepłą wodą w kranie. Obecni mieszkańcy Warszawy nie dowiedzą się o  manifestacji ulicznej 14 lutego 1918 od przedwojennych warszawiaków, którzy są już nieliczni.

   1 marca 1943 roku:

W futorze Biełasze pow. Sarny UPA zamordowała 15 Polaków.

We wsi Okońsk pow. Kowel Ukraińcy zamordowali 3-osobową polską rodzinę: Kazimierza Grzegorza Żerygiewicza, lat 36, jego żonę Lidię Ludwikę, lat 30 i ich córkę Danutę Sabinę, lat 6. 

We wsi Torskie pow. Zaleszczyki policjant ukraiński zastrzelił Polaka; „01.03.1943 r. został zam. przez policję ukraińską Kordiatiuk Bolesław, student UJ.” (prof. dr hab. Leszek Jankiewicz: Uzupełnienie do listy strat ludności polskiej podanej przez Komańskiego i Siekierkę dla województwa tarnopolskiego, 2004; w: Ludobójstwo OUN-UPA na Kresach Południowo-Wschodnich. Seria – tom 7, Kędzierzyn-Koźle 2015;  za: http://www.kresykedzierzynkozle.home.pl/attachments/File/2__Ksi____ka_tom_7.pdf). Inni: 4 marca 1943 r.

   2 marca:

W kol. Parośla II pow. Sarny w nocy ukraińska bojówka porwała i zamordowała 2 Polaków - wartowników, w tym 14-letniego Ludwika Turowskiego; 3 osoby zostały ranne, w tym kobieta.

 2 marca 1943 roku Niemcy z udziałem policji ukraińskiej wysiedlili 2 ostatnie polskie wsie z powiatów: Biłgoraj i Hrubieszów, w ramach planu „Ukraineraktion” realizowanego od 15 stycznia 1943 roku. Łącznie wysiedlono 117 polskich wsi, zasiedlając je Ukraińcami.

   W dniach 23 lutego oraz 3 marca 1943 roku:

Policja ukraińska spacyfikowała kilkanaście polskich wsi zabijając około 3 tysięcy Polaków, a w następnych dniach marca i w kwietniu kilka kolejnych wsi. Po tych pacyfikacjach oddziały policji ukraińskiej z pełnym uzbrojeniem odeszły do lasu kontynuując swój zbrodniczy szlak.

List z Kowla do Starobielska z listopada 1939 roku: „Kochany Tatusiu, cieszę się bardzo, że mogłem w swoje imieniny do Ciebie Tatusiu napisać. Jestem zdrów. Czekam na Ciebie Tatusiu z upragnieniem. Jesteśmy z mamusią w domu. Jest nam dobrze tylko brak nam jest Ciebie, Tatusiu”. 
Jeden z kilku listów czytanych podczas  uroczystego otwarcie wystawy „umierali nie tylko sobie...”  w Pałacu na Wyspie (Muzeum Łazienki Królewskie). 5 marca 1940 roku to dzień, w którym został przypieczętowany los polskich jeńców wojennych osadzonych po 17 września 1939 roku w sowieckich obozach więziennych. Los jakże smutny i tragiczny, ojcowie, mężowie, bracia, synowie mieli już nigdy nie powrócić z nieludzkiej ziemi – przypomniała Teresa Bracka, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia "Rodzina Policyjna 1939 r."  5 marca 1940 roku Biuro Polityczne KC WKP przyjęło uchwałę, na podstawie pisemnego wniosku Berii podpisanego przez  Stalina, o wykonaniu wyroku śmierci przez rozstrzelanie na 22 tysiącach polskich oficerów. Była to sowiecka zbrodnia ludobójstwa na polskich obywatelach. Ofiarami byli nauczyciele, prawnicy, leśnicy, urzędnicy, lekarze, naukowcy, artyści, dziennikarze, literaci różnych narodowości i różnych wyznań, bo taka była II RP.
Historia ofiar to historia poszczególnych ludzi, historia człowieka, jego rodziny i wszystkich tych, którzy stanęli na drodze jego życia. To wszystko co pozostawili po sobie, a także pustka, która została w sercach  ludzi kochających, pustka w przestrzeni społecznej, w której ich zabrakło. Ofiarami zbrodni katyńskiej byli nie tylko ci pogrzebani w bezimiennych grobach ale również ich najbliżsi. 
Gdyby przyszło mi powiedzieć o szczególnie zasłużonych jeśli chodzi o walkę o prawdę katyńską, to na pierwszym miejscu umieściłbym władze RP na obczyźnie, potem struktury Polski Podziemnej i równolegle rodziny katyńskie, rodziny ofiar zamordowanych w 1940 roku. Prawdę o zbrodni katyńskiej pielęgnowały poprzez przekazywanie informacji wśród najbliższych, przechowywanie pamiątek po ofiarach oraz akcję upublicznienia w Muzeum Katyńskim- podsumował wykład prof. dr hab. Tadeusz Wolsza.